Güneş Lekesi En Hızlı Nasıl Geçer? Tarih, Bilim ve Güzelliğin Kesişim Noktası Güneş Lekelerinin Tarihsel Arka Planı Güneş lekeleri, yalnızca modern dünyanın estetik bir sorunu değildir. Tarih boyunca birçok kültür, ciltte oluşan renk değişimlerini kader, hastalık ya da kutsal işaret olarak yorumlamıştır. Antik Mısır’da bronzlaşmış cilt, tanrısal güçle ilişkilendirilirken; Çin’de açık ten zarafet ve sınıf göstergesiydi. Bu ayrım, güneş lekelerine bakışın da sosyal bir göstergeye dönüşmesine neden oldu. Orta Çağ’da Avrupalı hekimler, ciltteki kararmaları “melankoli safhası” olarak tanımladı. Güneşin fazla etkisine maruz kalan yüzler, ruhsal bir dengesizliğin sembolü olarak algılandı. 19. yüzyıla gelindiğinde sanayileşme, bronzlaşmayı işçi sınıfıyla özdeşleştirdi. Buna karşın,…
8 YorumEtiket: ve
Ev Temizliği Yevmiyesi Ne Kadar? (Edebiyatın Gözünden Emek, Sessizlik ve Paranın Hikâyesi) Giriş: Kelimelerin gücüyle görünmeyeni anlatmak Edebiyat, görünmeyeni görünür kılma sanatıdır. Bir şairin kelimelerle kurduğu dünya, bir temizlik işçisinin süpürgeyle şekillendirdiği yaşam kadar gerçektir. “Ev temizliği yevmiyesi ne kadar?” sorusu ilk bakışta hesaplı bir merak gibi görünür; oysa derininde bir emeğin, sessizliğin ve görünmez kahramanların hikâyesi yatar. Kelimelerle dünyayı dönüştürmeyi amaçlayan bir edebiyatçı için bu soru, toplumsal bir romanın başlangıç cümlesi gibidir. Ev ve emek: Romanlardaki görünmez karakterler Birçok klasik romanın evinde bir “temizlik yapan kadın” vardır. Tolstoy’un malikânelerindeki hizmetçiler, Virginia Woolf’un sessiz odalarında dolaşan kadın figürleri, hatta Orhan…
4 YorumTopun Menzili Ne Kadar? Rakamların Ardındaki Rahatsız Edici Gerçek “Topun menzili ne kadar?” sorusunun tek bir doğru cevabı yok; “menzil” dediğiniz şey, laboratuvar kâğıdından sahadaki kirli gerçeğe inince bambaşka bir şeye dönüşür. Şunu en baştan söyleyeyim: Menzil, çoğu zaman bir pazarlama cümlesi ile bir doktrin tercihinin tartışmalı bileşimidir. Üretici broşüründe gördüğünüz “maksimum menzil” rakamı, sahadaki “etkili menzil”inizi garanti etmez. Hatta çoğu senaryoda, o rakama yaklaşmak bile akıllıca olmayabilir. Menzili tek bir sayıya hapsetmek, gerçek dünyadaki fiziği, meteorolojiyi, balistiği ve taktik zorunlulukları görmezden gelmektir. Bu yazıda o konforlu rakamların perdesini aralayacağız. Maksimum Menzil mi, Etkili Menzil mi? Önce Ne Ölçtüğünüzü Adlandırın…
6 YorumGIPTA Ne Üretiyor? Psikolojik Bir Mercekten Bakış İnsan Davranışlarını Çözümlemeye Çalışan Bir Psikoloğun Meraklı Girişi İnsanlar, çevrelerinden ve yaşadıkları dünyadan sürekli etkilenirler. Bu etkileşimler, bireylerin davranışlarını şekillendirir ve bu davranışların arkasındaki duygusal ve bilişsel süreçler de karmaşık bir şekilde birbirine bağlanır. İnsanların her gün farklı seçimler yapmalarının ardında, bilinçli ve bilinç dışı bir dizi motivasyon yatmaktadır. Bir psikolog olarak, bu motivasyonları anlamak, insanların yaşamlarını ve etkileşimlerini çözümlemek için hep ilgimi çekmiştir. Bugün, çok yaygın olmasa da oldukça ilgi çeken bir marka olan GIPTA’ya odaklanarak, bu markanın ne ürettiğini psikolojik bir bakış açısıyla analiz etmek istiyorum. GIPTA, ofis malzemeleri ve kırtasiye…
4 YorumDostluğun Simgesi Hangi Çiçek? Psikolojik Bir Mercekten Bakış Psikolojinin Derinliklerinden Bir Soru: Dostluk Nedir? Bir psikolog olarak, insan davranışlarını çözümleme ve bu davranışların derinlemesine anlamını keşfetme tutkusu beni her zaman cezbeder. Hayatın içsel dinamiklerini anlamak, bazen bir kelime, bazen de bir sembolle başlar. Bugün ise, dostluğun simgesi olarak kabul edilen çiçeğin arkasındaki psikolojik boyutları incelemeye karar verdim. Dostluk, insanlık tarihi kadar eski bir kavramdır ve her kültür, bu güçlü bağın sembollerini farklı şekillerde yorumlamıştır. Ama bir çiçek, dostluğun simgesi olarak neden bu kadar anlamlı olabilir? Gelin, birlikte bu sorunun cevabını, psikolojik bir bakış açısıyla arayalım. Çiçekler ve İnsan Psikolojisi: Simgesel…
8 YorumIslahat Fermanı ve Felsefi Bir Yaklaşım: Etik, Epistemoloji ve Ontoloji Perspektifinden Bir İnceleme Filozofun Gözünden Islahat Fermanı Tarihin kesişim noktalarında yer alan büyük metinler, yalnızca dönemin politik ve toplumsal bağlamını yansıtmaz; aynı zamanda derin felsefi sorulara da işaret eder. 1856 yılında yayımlanan Islahat Fermanı, Osmanlı İmparatorluğu’nun içsel değişim sürecini hızlandıran, toplumsal yapıyı dönüştüren ve devletin yeniden yapılanmasına yol açan önemli bir belge olmuştur. Ancak bu belgeyi yalnızca tarihsel bir dönüşümün simgesi olarak değil, felsefi bir metin olarak da ele almak mümkündür. Bu yazıda, Islahat Fermanı’nı etik, epistemoloji ve ontoloji perspektiflerinden tartışarak, metnin derin anlamlarını keşfetmeye çalışacağım. Islahat Fermanı, eşitlik, adalet…
4 YorumKaba Hadde Ne Demek? Küresel ve Yerel Perspektiflerden Bir Bakış Hayatın her alanında karşımıza çıkan deyimler ve ifadeler, bazen kültürel bir zenginliği, bazen de toplumsal bir durumu yansıtır. “Kaba hadde” ifadesi de, Türkçede farklı şekillerde duyabileceğimiz ve anlayışımızı şekillendiren bir deyimdir. Ancak bu ifade, sadece bir dil meselesi değil, aynı zamanda farklı toplumların ve kültürlerin işleyişine dair birçok dinamik içerir. Peki, “kaba hadde” ne demek? Bu deyim, küresel ve yerel dinamiklerle nasıl şekillenir? Farklı kültürlerde bu ifade nasıl algılanır? Gelin, bu sorulara birlikte cevap arayalım. Kaba Hadde: Türkçede ve Kültürel Yansıması Kaba hadde, Türkçede genellikle “açık bir şekilde, hiç gizlenmeden…
8 YorumTürkiye’de İlk Gazeteyi Kim Çıkardı? Psikolojik Bir Mercekten İnceleme Bir Psikologun Meraklı Girişi: İnsan Davranışları ve Bilgiyi Yayma İhtiyacı “İnsan, dünyayı anlama çabasında hep bir adım daha ileri gitmek ister. Bilgiye duyduğu ilgi, sadece akıl tarafından değil, duygusal ve toplumsal ihtiyaçlarla da şekillenir.” Bir psikolog olarak, insanların bilgiye olan açlığını ve bu bilgiyi toplumla paylaşma gereksinimlerini derinlemesine incelerim. Her bir insan davranışı, bilinçli ve bilinç dışı bir dizi psikolojik süreçten kaynaklanır. Bilginin, özellikle basılı medyanın, bir toplum üzerinde nasıl bir etki yarattığını incelemek, psikolojinin birçok alt alanını bir araya getiren bir keşif süreci olabilir. Türkiye’de ilk gazetenin çıkışı, sadece bir…
8 YorumHırz Ne Demek Osmanlıca? Toplumsal Yapılar ve Güç İlişkileri Üzerine Bir İnceleme Toplumlar, dil yoluyla kendilerini tanımlar ve toplumsal yapıları, normları, değerleri bu dilsel yapılar üzerinden yeniden üretir. Dil, bir toplumun hem geçmişini hem de mevcut yapısını anlamada önemli bir araçtır. Osmanlıca gibi eski dillerde yer alan kelimeler, yalnızca birer sözcükten çok, o dönemin toplumsal ilişkilerini, kültürel bağlarını ve iktidar yapılarını da yansıtır. “Hırz” kelimesi, Osmanlı döneminin sosyal, kültürel ve ahlaki yapıları hakkında bize ipuçları verirken, aynı zamanda günümüz toplumunda da benzer güç ilişkilerinin nasıl şekillendiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Bu yazı, “hırz” kelimesini ele alarak dilin ve toplumun iç içe…
6 YorumHayretmek Nasıl Yazılır? Erkeklerin ve Kadınların Farklı Yaklaşımları Kelime yazım hataları, bazen öylesine birer detaya dönüşür ki, doğru yazılışı bulmak bir içsel tartışmaya dönüşebilir. Özellikle bazen iki doğru arasında tercih yapmak zorlaşır. “Hayretmek” de tam olarak böyle bir kelime; çokça kafa karıştırıcı, fakat üzerinde uzun uzun düşündüğünüzde aslında birkaç farklı bakış açısını içinde barındıran bir konu. Bu yazıda, “hayretmek” kelimesinin doğru yazılışıyla ilgili erkeklerin daha objektif, veri odaklı bakış açılarıyla kadınların daha duygusal ve toplumsal bağlamdaki yorumlarını inceleyeceğiz. Hayretmek ve Hayret Duymak: Temel Farklar Dil, toplumsal yapının, bireylerin kendilerini ifade etme biçimlerinin de bir yansımasıdır. “Hayretmek” kelimesi genellikle “hayret duymak”…
Yorum Bırak